Veel van wat we doen, voelen of denken is het gevolg van (onbewuste) patronen. We reageren op een manier die ooit normaal of zelfs helpend was, maar die ons nu misschien belemmert. Patronen kunnen zich uiten in relaties, werk, communicatie of ons zelfbeeld. Op een bepaald moment kun je tot de realisatie komen dat dingen niet meer werken zoals ze voorheen deden. Dat is vaak het moment waarop de behoefte ontstaat om patronen te doorbreken.
In deze blog lees je hoe je begint met het herkennen én loslaten van deze patronen. Want inzicht is altijd de eerste stap richting verandering.
Wat zijn gedragspatronen?
Gedragspatronen zijn terugkerende manieren van reageren op situaties of mensen. Vaak zijn ze gevormd in onze jeugd of ontstaan door herhaalde ervaringen. Ze hielpen ons ooit om te functioneren of onszelf te beschermen, maar kunnen op den duur tegen ons gaan werken.
Denk bijvoorbeeld aan jezelf altijd wegcijferen, conflicten uit de weg gaan of controle willen houden in iedere situatie. Omdat deze patronen vaak onbewust en automatisch verlopen, merken we ze meestal pas op als we vastlopen, ons gefrustreerd voelen of steeds opnieuw in dezelfde situatie terechtkomen (waar we niet in willen zitten).
Hoe herken je een patroon?
Herkenning begint vaak met herhaling. Stel jezelf eens vragen zoals: Waarom gebeurt dit steeds? Waarom voel ik me telkens zo in dit soort situaties? Signalen kunnen zijn: een terugkerend gevoel van frustratie, steeds dezelfde conflicten of het idee dat je vastzit in gedrag dat je eigenlijk niet wilt.
Vaak merk je het op wanneer je weer op dezelfde manier reageert of dezelfde emoties ervaart, maar er nu ineens wél bewust van bent. Je gedraagt je op een manier die niet (meer) bij je past, of je durft niet eerlijk te reageren. Je voelt: dit ben ik niet helemaal, maar weet misschien nog niet hoe het anders kan.
Waar begin je met doorbreken?
Als je eenmaal een patroon herkent, begint het werk pas echt. De eerste stap is om het patroon niet te veroordelen, maar te begrijpen. Pas als je begrijpt waar het vandaan komt, kun je het gaan veranderen.
Vraag jezelf af: Waarom wil ik me zo gedragen? Waar is het ooit begonnen? Wat heeft het me gebracht? Het doorbreken van een patroon begint vaak klein: een ander woord kiezen in een gesprek, een keer wél je grens aangeven, of juist even niets doen waar je normaal direct zou reageren.
Verandering kost tijd. Patronen doorbreken doe je niet in één dag – het is een proces dat geduld, aandacht en moed vraagt. Je gaat als het ware een reis aan met jezelf: Waar ben ik bang voor? Waarom voelt dit gedrag niet goed? De bewustwording is de eerste stap, maar het echt doorvoeren vraagt confrontatie met jezelf én compassie voor wie je bent.
Patronen doorbreken hoef je niet alleen te doen
Nieuwe paden aanleggen, dus nieuwe patronen ontwikkelen, kost tijd en oefening. Door bewust stil te staan bij wat je voelt, denkt en doet, train je jezelf in het maken van nieuwe keuzes.
Toch hoef je dit niet alleen te doen. Sommige patronen zijn diepgeworteld of ontstaan in relatie tot anderen. Dan kan begeleiding van een coach of mediator enorm waardevol zijn. Iemand die met je meekijkt, zonder oordeel, en helpt om gedrag te begrijpen en nieuw gedrag te oefenen.
Bij Dekker familie mediation ligt de focus op het zichtbaar maken van deze patronen, met aandacht voor het verhaal dat daarachter schuilgaat; of dat nu speelt in een scheiding, op de werkvloer of binnen je persoonlijke ontwikkeling.